Pesten is een pijnlijk en hardnekkig probleem dat diepe sporen kan nalaten. Het gaat verder dan plagen: pesten is systematisch, met als doel een ander te kwetsen, bang te maken of te intimideren. Dit kan op verschillende manieren gebeuren, zoals uitlachen, uitschelden, buitensluiten, roddels verspreiden of online pesten. Wat pesten zo schadelijk maakt, is dat het herhaaldelijk plaatsvindt en de ander er verdriet of pijn aan overhoudt.

Een scheiding is een ingrijpende gebeurtenis voor zowel ouders als kinderen, en het kan het gezin op vele manieren beïnvloeden. Voor kinderen is het vaak een periode van verlies en verandering. Ze verliezen niet alleen de gezinsdynamiek die ze kenden, maar ook dagelijkse gewoonten, vertrouwde omgevingen, en soms zelfs het contact met een van de ouders. Dit kan voor veel kinderen moeilijk zijn om te verwerken, en ze kunnen zich op verschillende manieren uiten: van verdriet en boosheid tot angst of zelfs opluchting, vooral als er al veel conflicten waren tussen de ouders.

Iedereen is weleens bang. Angst is een normale en zelfs nuttige reactie op gevaar. Maar wanneer angst zo sterk wordt dat het het dagelijks leven beïnvloedt, kan er sprake zijn van een angststoornis. Dit komt voor bij zowel kinderen als jongeren en kan zich op verschillende manieren uiten.

Het verliezen van een dierbare is voor kinderen en jongeren een ingrijpende gebeurtenis. Ze krijgen niet alleen te maken met hun eigen verdriet, maar ook met de emoties van de mensen om hen heen. Hoe kinderen en jongeren rouwen, verschilt per leeftijd en per persoon. Het is belangrijk om te begrijpen hoe ze omgaan met verlies, zodat je ze kunt ondersteunen in deze moeilijke tijd.

Veel kinderen en jongeren willen graag goed presteren, maar soms wordt die druk zo groot dat het hen belemmert. Faalangst is de angst om iets niet goed te doen en kan zich uiten in stress, spanning en lichamelijke klachten zoals buikpijn, hoofdpijn of slapeloosheid. Sommige kinderen en jongeren gaan situaties uit de weg, zoals toetsen, spreekbeurten of sportwedstrijden. Anderen raken in paniek, blokkeren of ervaren een black-out op belangrijke momenten.

Hechting is de emotionele band tussen een kind en zijn ouder of verzorger. Een sterke hechting is belangrijk voor de ontwikkeling van een kind. Wanneer een kind zich veilig voelt bij zijn ouder of verzorger, zoekt het contact en laat het zich makkelijk troosten. Dit geeft het kind vertrouwen om de wereld te ontdekken en zich goed te ontwikkelen.

Wanneer een kind, jongere of ouder iets ergs heeft meegemaakt, kan dit langdurige gevolgen hebben, zelfs als het al in een vroeg stadium van het leven gebeurde. Traumatische ervaringen kunnen variëren van ruzies en geweld tussen ouders, mishandeling, ziekte, ongevallen tot pesten. De impact kan direct na de gebeurtenis merkbaar zijn, maar soms komen de gevolgen pas later naar boven. Dit kan zich uiten in herbelevingen van de gebeurtenis, slaapproblemen, vermijdingsgedrag of stemmingswisselingen. Bij kinderen en jongeren is het soms moeilijk om trauma te herkennen, aangezien de symptomen per leeftijdsfase verschillen en ze vaak niet over hun ervaringen praten, bijvoorbeeld uit angst of loyaliteit naar de dader. 

Acceptance and Commitment Therapy (ACT) is een vorm van psychotherapie die gericht is op het vergroten van psychologische flexibiliteit en het leren omgaan met negatieve gedachten, emoties en gedragingen. In mijn praktijk werk ik met de methode ACT, waarbij ik visuele symbolen gebruik, vooral in de variant ACT4kids, die speciaal is ontwikkeld voor kinderen en jongeren. Dit maakt de therapie toegankelijker en helpt hen om gemakkelijker inzichten te krijgen. Maar ook voor volwassenen is deze methode zeer effectief. 

Stress bij kinderen is een natuurlijke reactie op spannende situaties. Een gezonde mate van stress helpt kinderen alert te blijven en goed te functioneren, bijvoorbeeld bij een spreekbeurt of andere uitdagende momenten. Na zo’n gebeurtenis neemt de spanning weer af, en dat is hoe het stresssysteem normaal functioneert. Maar als stress te vaak voorkomt, te groot is of te lang aanhoudt, kan een kind niet goed ontspannen en herstellen. Dit noemen we ongezonde stress, en het kan leiden tot zowel lichamelijke klachten zoals hoofdpijn of buikpijn, als psychische en gedragsmatige veranderingen. Kinderen kunnen hierdoor prikkelbaar worden, zich terugtrekken, slecht slapen of negatieve gedachten ontwikkelen. 

 Emoties spelen een grote rol in ons leven en geven ons waardevolle informatie over onszelf. Voor kinderen is het vaak moeilijk om hun emoties te begrijpen en te reguleren. Ze hebben hierbij de steun van ouders nodig. Door emoties te benoemen, een veilige omgeving te bieden en kinderen te helpen signalen te herkennen, leren ze beter omgaan met wat ze voelen.